La Liberté Intérieure
Dirigent
Zangcoach & realisatie
Meesters & Gezellen
Sopranen
Laura Holm – meester
Romane Lambert
Eline Meijs
Elena Roce
Meia Oei
Maria Francisca Pizarro Duarte
Alten
Laia Cortes Calafell – meester
Gunde Leine
Hannah Muis
Sterre Decru
Edurne Ruiz Garcia
Cynthia Setiawan
Tenoren
Anthony Lo Papa – meester
Dierick Aartsen
Ambroży Golachowski
Anders Petterson
Robert Muller
Joppe van Hulzen
Bassen / baritons
Igor Bouin – meester
Bas Cornelissen
Matthijs Hoogendijk
Harmen Severiens
Matiss Circenis
Joel Gester Suárez
Samuel Pilot
Instrumentalisten
Luís Tasso Athayde Santos
Rama Kumaran
Programma en opnames 2020
Concerten 2020
dinsdag 4 februari, 20:15 u. • Bernard Haitinkzaal, Conservatorium Amsterdam
woensdag 5 februari, 20:30 u. • Stevenskerk, Nijmegen
donderdag 6 februari, 20:15 u. • Orgelpark, Amsterdam
vrijdag 7 februari, 20:30 u. • Grote Kerk, Dalfsen
zaterdag 8 februari, 15:00 u. • De Kapel (DomusDela) Eindhoven
zaterdag 8 februari, 20:00 u. • Willem Hijstekzaal, Conservatorium Maastricht | voorprogramma met Lingua e Musica o.l.v. Patrick Vaessens
zondag 9 februari, 15:30 u. • Sint Jacobskerk, Vlissingen
Programmatoelichting
Philippe Hersant (geboren in 1948) is momenteel een van de meest opmerkelijke componisten van Frankrijk. Als leerling van André Jolivet vond hij zijn eigen unieke toon, eclectisch en aantrekkelijk voor een breed publiek. Hij won talrijke prijzen, onder andere de Grand Prix de la Ville de Paris en de Victoires de la Musique Classique 2016. Tussen Hersant en Ensemble Aedes bestaan levendige contacten. Meesters&Gezellen voeren een aantal werken van Hersant uit, die hiermee een Nederlandse première beleven. De Stichting is bijzonder gelukkig deze prachtige muziek onder leiding van Mathieu Romano te mogen introduceren.
Allereerst “Wanderung” (1998), op een tekst van Goethe, voor vrouwenstemmen en fagot. De fagot spreekt Hersant zeer aan, met name omdat het hem aan de menselijke stem doet denken. Het tweede stuk, “Désert”, is gezet op een tekst van Nietzsche. “Désert” vormt in feite een tweeluik met “Wanderung”. Beide stukken duren allebei ongeveer 7 minuten en maken gebruik van een bijzonder effect: een blaasinstrument wordt aan het koor toegevoegd. Bij “Wanderung” (voor vrouwenkoor) is het de fagot, bij “Désert” (voor mannenkoor) is het de altfluit, een lagere en warmer klinkende versie van de dwarsfluit. Het tweeluik “Wanderung-Désert” kan gezien worden als de twee kanten van een medaille: als je als mens de rust van de dood als onderdeel van de natuur kunt zien, kun je je bevrijden van de angst voor de dood.
“Instant Limites” is gezet op teksten van elf langgestraften, met wie Hersant vele indringende gesprekken voerde. De gedichten zijn niet heel zwaar, maar eronder ligt een pijnlijke realiteit verborgen. Hersant heeft een van de gedichten tot een terugkerend refrein verheven, het echt protesterende gedicht “Voix sans Issue”, over de dagelijkse wandeling van de gevangenen over de binnenplaats, waarbij voix met een x is geschreven als betekende het “stem” en niet “weg”. De overige gedichten gaan over de moeders die met Kerstmis zoetigheden naar de gevangenis brengen; het dromen van vrijheid door je ogen te sluiten; tot een tekst waar diepe berusting uit spreekt, op basis van een Japanse wijsheid.
Francis Poulenc (1899-1963) had een bijzondere affiniteit met de dichtkunst en onderhield levendige vriendschappen met dichters, met name met Paul Eluard (1897-1952), die hij voor het eerst ontmoette in de Parijse boekwinkel van Adrienne Monnier. Poulenc had daar enkele dichters hun eigen gedichten horen voordragen en was onder de indruk, met name door de klank. Zijn diepgewortelde begrip van de expressieve mogelijkheden van de stem komt stralend tot uiting in zijn composities voor koor. “Mijn gave om voor koor te schrijven is uit de hemel gekomen”, zo stelde hij.
Poulencs vriendschap met Eluard inspireerde hem tot een aantal belangrijke koorwerken. De gedichten van Eluard die Poulenc in zijn “Sept Chansons” opnam zijn surrealistisch en bevrijd van elke vorm, zonder rijm, zonder interpunctie. Poulenc maakte een studie van de motetten van Monteverdi alvorens dit werk te beginnen. Het resultaat werd juichend ontvangen en beschouwd als equivalent van de renaissance-muziek van Jannequin en Monteverdi.
In 2015 bracht Ensemble Aedes chansons van Brel en Barbara ten gehore, geënsceneerd, zonder partituren. Dirigent Romano had jonge Franse componisten gevraagd om arrangementen te maken die recht doen aan de eigenheid van deze chansonniers. Drie ervan worden door Meesters&Gezellen uitgevoerd: van Barbara “Septembre” en “La Mort” en als laatste “La Valse à Mille Temps” van Jaques Brel. Hoeveel Franser kun je Frans leren zingen met Fransen?
In “Septembre” wordt afscheid genomen van een zomerliefde, terwijl in de natuur de herfst zichtbaar wordt. Deze tekst kan gezien worden als een Franse parallel voor Goethe’s “Wanderung”, er ontstaat innerlijke rust door de natuurwetten te zien en ze te aanvaarden. “La Mort” gaat over de dood die als een vrouw in een kanten jurk door de straten loopt. Daarom kun je beter ramen en deuren dicht houden, als dat al helpen zou.
Met “La Valse à Mille Temps” wordt dit programma van Meesters&Gezellen als in een roes van pure vrijheid afgesloten. Alleen al de eerste maten doen een glimlach op je gezicht verschijnen en je ziet je geliefde al staan, zo zingt Brel. En wat, als je nog een omweg zou maken naar de liefde en de wals in vierkwarts zou dansen?
Programmaboekje
Download een pdf van het programmaboekje hier.